حالت های دست به چهره در زبان بدن
چگونه می توانيد بفهميد که کسی دارد دروغ می گويد ؟ تشخيص حالت گول زدن غير کلامی يكی از مهمترين مهارتهايی است که می توان ياد گرفت .
( شكل 53 ) سه حالت رايج در چنين حالت هايی را نشان می دهد وقتی که ما حرفهايی غير واقعی می شنويم معمولا با دست گوشهای خود را می پوشانيم ، وقتی سخن دروغی را به زبان می آوريم با دست دهان خود را می گيريم ، وقتی نمی خواهيم شاهد ديدن صحنه ای ناخوشايند باشيم با دست چشمان خود را می پوشانيم .
کودکان اين کارها را آشكارا انجام می دهند ، اما هر چه انسان بزرگتر می شود ، حالتهای دست به چهره پيچيده تر و غير آشكارتر شده ، اما باز هم در هنگام دروغ گفتن اتفاق می افتد .گول زدن همچنين می تواند به معنی شک ، ترديد ، دروغ گويی و اغراق باشد
هميشه وقتی کسی دست خود را به چهره می گذارد نشانه دروغ گويی نيست . اين عمل ممكن است نشان دهنده اين باشد که شخص در حال گول زدن شما است.
برای اثبات شک خود بايد به مشاهده بيشتر مجموعه حالتها ادامه دهيد . در حقيقت نبايد حالت دست به چهره را به تنهايی مورد تفسير قرار داد . محققين آمريكايی متوجه شدند که پرستارانی که درباره سلامتی بيماران خود به آنها دروغ می گفتند بيشتر از پرستارانی که حقيقت را به بيماران خود می گفتند از حالت دست به چهره استفاده می کردند .
شكل 53 – چيز های بد را نبينيم، نگوييم، و نشنويم
نگهبان دهان
نگهبان دهان يكی از معدود حالتهايی است که در بزرگسالان نيز به اندازه کودکان آشكار است . دست دهان را می پوشاند و شست بر روی گونه فشار داده می شود در حاليكه مغز در حالت نيمه هوشيار به آن ياد می دهد تا بكوشد سخنان گول زننده راسرکوب کند.
(شكل54 ) بعضی وقتها ممكن است اين حالت با چند انگشت بر روی دهان يا حتی يک مشت بسته بر روی دهان اجرا شود ، اما معنی آن يكسان است .
حالت نگهبان دهان نبايد با حالت ارزيابی که در فصل بعد مورد بررسی قرار خواهد گرفت اشتباه شود . بسياری از افراد سعی می کنند حالت نگهبان دهان را با يک سرفه دروغين پنهان کنند .
شكل54 -محافظ دهان
اگر کسی که مشغول صحبت کردن است از اين حالت استفاده کند ، نشان دهنده دروغگويی او است. اگر در حاليكه به سخنان شما گوش می کند دهان خود را با دست بپوشاند ، نشان می دهد که او احساس می کند شما داريد دروغ می گوييد.
يكی از ناخوشايند ترين صحنه ها برای يک سخنران اين است که ببيند شنوندگان ازاين حالت استفاده کرده اند . در چنين حالتی بايد به سخنان خود پايان داد ، و يا اينكه از آنها خواست تا اگر انتقادی يا اعتراضی به سخنان شما دارند ابراز کنند يا اگر سئوالی دارند بپرسند.
لمس کردن بينی
لمس کردن بينی در واقع يک شكل پيشرفته پنهان کردن حالت نگهبان دهان است.اين حالت ممكن است از چند مالش آرام بينی و يا يک لمس سريع تقريباً غير قابل تشخيص آن، تشكيل شده باشد . برخی خانمها برای پاك نشدن آرايش چهره خود با احتياط چند ضربه آرام به بينی خود می زنند .
يک توضيح برای من علت لمس کردن بينی اين است که ، در حاليكه فكر منفی وارد مغز می شود ، حالت نیمه هوشيار مغز به دست دستور می دهد تا جلوی دهان را بگيرد اما در آخرين لحظه برای اينكه اين عمل کمتر مشهود باشد ، دست از سمت چهره دور شده و به جای آن بينی با سرعت لمس می شود .
توضيح ديگر اين است که دروغگويی باعث احساس سوزش در پايانه های عصبی بينی شده و خاراندن بينی بدين علت است . اما غالباً سئوال می شود اگر کسی واقعاً بينی اش بخارد چه ؟
پاسخ اين است که کسی که بينی اش بخارد برای برطرف کردن خارش آن با فشار بينی خود را می مالد و يا می خاراند ، اما در حالت دروغگويی اين ماليدن با خاراندن بينی بسيار سبک است . اين حالت هم مثل حالت نگهبان دهان می تواند هم توسط گوينده و هم توسط شنونده مورد استفاده قرار گيرد .
شكل 55 -لمس کردن بينی
ماليدن چشم
اين حالت در واقع تلاش مغز برای جلوگيری از ديدن اعمال ناشايست از قبيل حقه بازی ، دروغ گويی و شک است. انسان ها معمولا در هنگام دروغ گويی چشمهايی خود را شديداً می مالند و اگر دروغ خيلی بزرگ باشد معمولا چشمان خود را به نقطه ای دور و يا به کف اطاق می دوزند .
شكل 56 -ماليدن چشم
خاراندن گوش
اين حالت در واقع کوششی از جانب مغز برای جلوگيری از شنيدن کلمات ناصحيح است.
(شكل57) اين حالت شكل تغيير يافته دو دست روی گوش گذاشتن کودکان است . گونه های ديگری از ماليدن گوش شامل فرو کردن انگشت در سوراخ گوشها يا خم کردن لاله گوش بر روی سوراخها و پوشاندن آنهاست .
حالت آخر نشانه اين است که شنونده به اندازه کافی گوش داده و ديگر تمايلی به گوش دادن ندارد و در عوض می خواهد صحبت کند .
شكل 57- خاراندن گوش
خاراندن گردن
در اين حالت انگشت اشاره دستی که با آن می نويسيد ناحيه زير گوش و يا يک طرف گردن را می خاراند. نكته جالب اين است که شخص معمولا حدود پنج بار اين کار را تكرار می کند.
اين حالت نشانه ای از شک و ترديد است و معمولا مشخصه افرادی است که می گويند< مطمئن نيستم موافق باشم > اين حالت به ويژه هنگامی که زبان کلامی آن را نقص کند ، مثلا وقتی شخصی می گويد می فهمم چه احساسی داريد بسيار جالب است .
شكل 58 – خاراندن گردن در هنگام ترديد
کشيدن یقه
تحقيق نشان داده است که دروغ گفتن باعث ايجاد نوعی احساس سوزش و خارش در ناحيه صورت و گردن می شود و برای فرو نشاندن آن به ماليدن يا خاراندن آن قسمت نياز است .
بنظر می رسد که اين دليل قانع کننده ای باشد برای اينكه چرا برخی افراد هنگامی که دروغ می گويند يقه خود را می کشند. در واقع وقتی کسی دروغ بگويد ومتوجه شود که به او شک کرده اند در ناحيه گردن عرق می کند .
البته کشيدن يقه در هنگام خشم شديد و درماندگی هم به منظور راحت تر نفس کشيدن به کار می رود .
شكل 59 – کشيدن يقه در هنگام خشم و درماندگی
انگشتان در دهان
انگشتان معمولا موقعی که انسان زير فشار باشد در دهان گذاشته می شوند . اين حالت در واقع يک تلاش ناخود آگاه برای احساس امنيت به شيوه کودکی است که سينه مادر خود را می مكد.
کودکان و نوجوانان انگشت شست خود را جايگزين سينه مادر می کنند و بزرگسالان چيزهايی از قبيل سيگار ، پيپ ، قلم را علاوه بر انگشتان خود در دهان قرار می دهند.
در حاليكه بيشتر حالت های دست بر دهان نشانه دروغگويی و گول زنندگی است ، اما گذاشتن انگشت در دهان نشان دهنده نياز درونی به امنيت خاطر و اطمينان است . در هنگام بروز چنين حالتی بايد به فرد مورد نظر اطمينان خاطر و آرامش داد (شكل 60)
شكل 60 – فقدان احساس امنيت و اطمينان خاطر
حسنی مبارك رئيس جمهور وقت مصر
تفسير درست و تفسير غلط
توانايی تفسير دقيق حالت های دست بر چهره در شرايط معين نيازمند صرف زمان و مشاهده بسيار است. ما می توانيم با اطمينان فرض کنيم زمانی که يک شخص يكی از حالت های دست بر چهره را استفاده می کند يک فكر منفی به ذهنش خطور کرده است .
اما سئوال اين است که اين فكر منفی چيست ؟ اين فكر می تواند شک ، نيرنگ ، ترديد ، اغراق ، بدبينی و يا دروغگويی باشد مهارت واقعی، تفسير توانايی درك نشانه های منفی است .
بهترين کار که می توان در اين مورد انجام داد تجزيه و تحليل حالتهايی است که قبل از حالت دست بر چهره می آيند و تفسير اين حالت با توجه به آن حالتهاست . به عنوان نمونه ، يكی از دوستان من که با هم شطرنج بازی می کنيم وقتی که از حرکت دادن مهره ای مطمئن نيست گوش خود را می مالد يا بينی خود را لمس می کند .
اخيراً من متوجه حالتهای ديگری از او شدم که می توانم تفسير کرده و به نفع خودم از انها استفاده کنم .
من کشف کردم که هر گاه من مهره ای را لمس می کنم تا آن را حرکت دهم فوراً حالتهايی را به خود می گيرد که نشان می دهند درباره حرکت من چه فكری می کند .
اگر او در صندلی بنشيند و به صندلی تكيه کند ( اعتماد به نفس ) می توانم تصور کنم که حرکت مرا پيش بينی کرده و ممكن است درباره حرکت خلاف آن هم فكر کرده باشد .
اگر به محض اينكه من مهره ام را لمس می کنم ، او دهان خود را بپوشاند ، يا بينی يا گوش خود را بمالد ، به اين معنی است که او در مورد حرکت من يا حرکت خودش يا هر دو آنها ترديد دارد
. اين به اين معنی است که هر چقدر بتوانيم حرکات بيشتری بعد از واکنش منفی او انجام دهم ، به همان ميزان شانس موفقيت من بيشتر است .
حالت های گونه و چانه
گفته می شود يک گوينده خوب کسی است که به طور غريزی می داند چه وقت شنوندگان او مشتاق به شنيدن صحبت هايش هستند و چه موقع خسته شده اند و بايد حرف هايش را قطع کند.
يک فروشنده خوب احساس می کند که آيا خريدار احتمالی از کالای مورد نظر خوشش آمده يا خير . حالت های دست به گونه و دست به چانه می تواند به فروشنده بفهماند که او موفق بوده است يا خير .
خستگی
وقتی که شنونده ای دست خود را زير چانه خود می گذارد نشانه اين است که از سخنان گوينده خسته شده و اين تلاش برای بالا نگه داشتن سر و جلوگيری از خواب رفتن است .
خستگی مفرط و بی علاقگی به سخنان گوينده زمانی مشهود است که سر به طور کامل روی دست قرار گرفته باشد (شكل 61 ) و شديدتر از آن هنگامی است که سر بر روی ميز قرار گرفته و فرد خرناس بكشد .
شكل 61– کسالت و خستگی مفرط
زدن با انگشتان بر روی ميز و زدن کف پا به زمين گاهی اوقات توسط سخنرانان حرفه ای به غلط به عنوان خستگی تفسير می شود ، اما در حقيقت اين ها نشانه های اهميت اند .
زمانی که شما به عنوان گوينده متوجه اين علائم شديد ، بايد کاری کنيد تا توجه اين افراد را به سخنان خود جلب کنيد تا مانع تاثير منفی اين حرکات بر ديگران شويد . مخاطبينی که نشانه های خستگی و بی قراری را با هم از خود نشان می دهند به اين مفهوم است که گوينده بايد به صحبت های خود خاتمه دهد .
قابل توجه است که سرعت زدن بر روی ميز يا کف اطاق با ميزان بيقراری شخص ارتباط دارد هر چقدر اين سرعت بيشتر باشد ميزان بی قراری او بيشتر است .
ارزیابی
ارزيابی با گذاشتن دست به حالت بسته بر روی گونه در حاليكه انگشت اشاره رو به بالا قرار دارد نشان داده می شود (شكل 62 ) اگر شخصی علاقه خود به گوش دادن را از دست بدهد اما به خاطر ادب بخواهد وانمود کند که علاقه مند به گوش دادن است ، اين وضعيت مقداری تغيير کرده و چانه بر روی کف دست قرار می
گيرد
(شكل 61) نشانه علاقه وتوجه واقعی زمانی است که دست بر روی گونه قرار بگيرد ، نه آنكه سر بر روی دست . زمانی که انگشت اشاره به طورعمودی رو به بالا و بر روی گونه قرار گرفته و انگشت شست بر زير چانه باشد ، شنونده ديدی منفی و يا انتقادی نسبت به گوينده يا موضوع او دارد .
ممكن است انگشت اشاره به عنوان تداوم افكار منفی غالباً بر روی چشم گذاشته شده يا آن را بمالد . از انجايی که حالت فرد بازتاب دهنده نگرش اوست ، هر چه اين حالت بيشتر ادامه يابد ، ديدگاه منفی بيشتر باقی خواهد ماند . وجود اين حالت در بين شنوندگان نشانه اين است که گوينده بايد فوراً اقدامی مناسب برای جلب توجه شنوندگان و يا پايان دادن به سخنرانی خود انجام دهد .
يک عمل ساده مثل دادن چيزی به شنونده می تواند باعث تغيير اين وضعيت شود . اين حالت اغلب با حالت علاقه مندی اشتباه می شود ، اما قرار گرفتن چانه بر روی انگشت شست که مشخصه حالت انتقادی است تفاوت را آشكار می سازد( شكل 63)
شكل62 – ارزيابی علاقه مندانه
شكل63 – نشانه افكار منفی
ضربه زدن به چانه
اگر قرار است برای گروهی از مردم سخنرانی کنيد ، در حاليكه ايده ای را مطرح می کنيد آنها را به دقت تماشا کنيد ، چيز جالبی خواهيد ديد .
اکثريت قريب به اتفاق شنوندگان يک دست خود را به طرف چهره خود آورده و شروع به بروز حالت های ارزيابی خواهند کرد . وقتی که به قسمت نتيجه گيری سخنرانی خود می رسيد و از آنها می خواهيد که پيشنهادها و انتقادهای خود را مطرح کنند حالت های ارزيابی از بين خواهد رفت .
يک دست به سمت چانه خواهد رفت و حالت ضربه زدن به چانه شروع خواهد شد . اين ضربه زدن به چانه به اين مفهوم است که شنونده در حال تصميم گيری است. اگر به عنوان مثال به دنبال اين حالت دستها و پاها بر روی هم قرار بگيرند و شنونده به پشتی صندلی تكيه دهد اين زبان غير کلامی به معنی< نه> است اما اگر شنونده در حالی که نشسته به سمت جلو متمايل شود به معنی » آری « است .
شكل 64 – حالت تصميم گيری زنانه
هيلاری کلينتون وزير خارجه امريكا
شكل 65 – حالت تصميم گيری مردانه
انواع حالت های تصميم گيری
افراد عينكی در هنگام تصميم گيری به جای ضربه زدن به چانه ممكن است عينک را از چهره برداشته و يک دسته آن را در دهان خود قرار دهند . کسی که پيپ می کشد ممكن است در اين هنگام پيپ خود را در دهان قرار دهد که نشانه اين است که او از تصميم خود مطمئن نيست و اين عمل مانع تصميم گيری فوری او می شود .
از آنجایي كه حرف زدن با دهان پر عادت خوبی نيست ، گذاشتن چيزی در دهان ميتواند توجيه خوبی برای فرار از تصميم گيری فوری باشد .
ترکيب حالتهای دست بر چهره
بعضی وقتها حالتهای خستگی ، ارزيابی و تصميم گيری با هم بروز می کنند ، که هر يک از آنها بخشی از افكار فرد را نشان می دهد .
( شكل 66) نشان می دهد که حالت ارزيابی و تصميم گيری با هم انجام می شود . اين فرد در حاليكه پيشنهاد مطرح شده را ارزيابی می کند ، در همان حال مشغول تصميم گيری است. وقتی که اين فرد توجه خود را نسبت به گوينده از دست می دهد، سر او به تدريج بر روی چانه قرار می گيرد (شكل67)
شكل 66 – ارزيابی/ تصميم گيری
شكل 67 – ارزيابی/ تصميم گيری/ کسالت
خاراندن سر و ضربه زدن به آن
يكی از حالتهای رايج در هنگام دروغ گفتن، ماليدن پشت گردن با کف دست است. شخصی که در حال دروغ گفتن است معمولا از نگاه کردن به ديگران طفره رفته و به پايين نگاه می کند. البته اين حالت به هنگام عصبانيت و درماندگی هم به کار می رود.
البته در اين حالت ابتدا فرد مورد نظر با کف دست خود ضربه ای به پشت گردن زده و سپس شروع به ماليدن آن می کند . تصور کنيد که مديری از کارمند خود می خواهد که کاری را انجام دهد و کارمند فراموش می کند.
وقتی مدير از کارمند می پرسد که نتيجه چه شد ؛ کارمند فراموشكاری خود را با زدن ضربه ای با کف دست به سر خود ( پيشانی يا پشت گردن ) نشان می دهد ، گويی که به طور نمادين خود را تنبيه می کند. اگر چه زدن بر سر فراموشكاری را نشان می دهد ، اما همچنين نشاندهنده احساسی است که آن فرد نسبت به شما و موقعيت خودش دارد .
اگر او به پيشانی خود ضربه بزند ( شكل 69) نشانه اين است که ترسی از اين وضعيت ندارد ، اما اگر ضربه را به پشت گردن خود بزند نشانه اين است که از عواقب اين فراموشی می ترسد.
کسانی که بنابر عادت پشت گردن خود را می مالند بيشتر ديدگاههای منفی و انتقادی دارند ، و کسانی که پيشانی خود را می مالند بيشتر انسان های سرخوش و بی خيال هستند.
شكل68 – تظاهر به درد در گردن
شكل 69 – اوه نه، دوباره نه
پیشنهاد می کنیم این مطالب رو هم ببینید::
- زبان بدن سالهای پايانی قرن بيستم شاهد ظهور نوع جديدی از دانشمندان...
- گشادگی و صداقت در زبان فروش گشادگی و صداقت در زبان فروش در طول تاريخ ،...
- قلمرو و حوزه ها درزبان بدن قلمروها و حوزه ها در زبان بدن هزاران کتاب و...
- حالت های دست و بازو در زبان بدن حالت های دست و بازو در زبان بدن ماليدن کف...
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.